Lý lịch tư pháp là gì? Hướng dẫn thủ tục làm lý lịch tư pháp chi tiết
1. Phiếu lý lịch tư pháp là gì?
Theo khoản 1 Điều 2 Luật Lý lịch tư pháp 2009, phiếu lý lịch tư pháp là giấy tờ do cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp (Sở Tư pháp hoặc Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia) cấp, trong đó có nội dung chứng minh:
- Cá nhân có hay không có án tích, bản án hoặc quyết định xử phạt của Tòa án trong thời gian cư trú tại Việt Nam
- Cá nhân có đang bị cấm hay không đảm nhiệm các chức vụ trong doanh nghiệp hoặc thành lập, quản lý doanh nghiệp bị Tòa án tuyên bố phá sản
Mục đích yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp là để:
- Chứng minh cá nhân có từng phạm tội hay không
- Ghi nhận việc xoá án tích, tạo điều kiện cho người đã bị kết án có thể tái hoà nhập cộng đồng.
- Hỗ trợ công tác quản lý nhân sự, hoạt động đăng ký kinh doanh, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã…
- Hỗ trợ hoạt động tố tụng hình sự và hoạt động thống kê tư pháp hình sự
2. Lý lịch tư pháp để làm gì?
Lý lịch tư pháp được sử dụng trong nhiều trường hợp như:
- Làm hồ sơ xin việc, tuyển dụng nhân sự
- Xin cấp giấy phép lao động cho người nước ngoài
- Làm thủ tục hôn nhân có yếu tố nước ngoài
- Làm hồ sơ du học, xin học bổng
- Làm hồ sơ xin nhập quốc tịch Việt Nam
- Làm hồ sơ nhận con nuôi
- Xin cấp giấy phép kinh doanh cho doanh nghiệp
- Làm hồ sơ xin cấp thị thực nhập cảnh vào Việt Nam
- v.v.
Nói chung, lý lịch tư pháp được sử dụng để chứng minh cá nhân có hoặc không có tiền án, tiền sự.
3. Các loại lý lịch tư pháp
Theo quy định tại Điều 41 Luật Lý lịch tư pháp, phiếu lý lịch tư pháp được chia thành 2 loại:
- Phiếu lý lịch tư pháp số 1: được cấp cho cá nhân (công dân Việt Nam, người nước ngoài đã từng hoặc đang cư trú tại Việt Nam) hoặc cơ quan, tổ chức có yêu cầu nhằm phục vụ công tác quản lý nhân sự, hoạt động đăng ký kinh doanh, thành lập, quản lý doanh nghiệp, công ty. Phiếu này thường dùng trong trường hợp xin việc làm, xin giấy phép lao động cho người nước ngoài, bổ sung hồ sơ xin việc.
- Phiếu lý lịch tư pháp số 2: cấp cho các cơ quan tiến hành tố tụng (như Công an, Viện kiểm sát, Tòa án) phục vụ công tác điều tra, xét xử hoặc cấp cho cá nhân để họ biết được nội dung lý lịch tư pháp của bản thân. Đặc biệt, phiếu sẽ cần trong hồ sơ định cư Mỹ, xin visa hôn phu/thê hoặc hồ sơ nhận con nuôi.
Sự khác nhau cơ bản của 2 loại phiếu lý lịch tư pháp này là:
- Phiếu lý lịch tư pháp số 1: chỉ ghi những án tích chưa được xóa án, nên nếu cá nhân từng có án tích nhưng đã xóa án thì trên giấy sẽ không thể hiện án tích.
- Phiếu lý lịch tư pháp số 2: thể hiện tất cả án tích dù đã được xóa hay chưa được xóa.
4. Cơ quan cấp phiếu lý lịch tư pháp
Hiện tại có 2 cơ quan có thẩm quyền cấp phiếu lý lịch tư pháp là: Sở Tư pháp và Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia.
- Các trường hợp xin cấp tại Sở Tư pháp:
- Công dân Việt Nam đang thường trú hoặc tạm trú tại Việt Nam
- Công dân Việt Nam đang cư trú ở nước ngoài
- Người nước ngoài đang cư trú ở Việt Nam
- Các trường hợp xin cấp tại Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia:
- Công dân Việt Nam không xác định được nơi thường trú hoặc tạm trú
- Người nước ngoài đã cư trú ở Việt Nam
5. Làm lý lịch tư pháp cần giấy tờ gì?
Để yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp, bạn sẽ cần chuẩn bị những giấy tờ sau:
- Tờ khai yêu cầu cấp giấy lý lịch tư pháp
- Bản sao chứng minh thư hoặc hộ chiếu
- Bản sao sổ hộ khẩu hoặc giấy chứng nhận thường trú/tạm trú
Nếu ủy quyền cho người khác làm thủ tục thì cần bổ sung thêm giấy ủy quyền và bản sao CMND/CCCD của người được ủy quyền.
6. Hướng dẫn thủ tục làm lý lịch tư pháp
Có 3 cách làm lý lịch tư pháp:
1. Làm trực tiếp tại cơ quan cấp
- Bước 1: Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ
- Bước 2: Nộp hồ sơ tại Sở Tư pháp hoặc Trung tâm Lý lịch tư pháp
- Bước 3: Đóng lệ phí và nhận phiếu hẹn
- Bước 4: Nhận kết quả
2. Làm lý lịch tư pháp online
- Bước 1: Truy cập vào Cổng Dịch vụ công quốc gia
- Bước 2: Chọn thủ tục hành chính cấp lý lịch tư pháp
- Bước 3: Điền thông tin và tải lên các giấy tờ cần thiết
- Bước 4: Thanh toán lệ phí trực tuyến
- Bước 5: Nhận kết quả qua đường bưu điện
3. Gửi hồ sơ qua đường bưu điện
- Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ đầy đủ
- Bước 2: Gửi hồ sơ qua đường bưu điện đến Sở Tư pháp
- Bước 3: Thanh toán lệ phí khi nhận kết quả
7. Làm lý lịch tư pháp ở đâu?
Công dân Việt Nam làm lý lịch tư pháp tại Sở Tư pháp nơi thường trú hoặc tạm trú.
Người nước ngoài làm lý lịch tư pháp tại Sở Tư pháp nơi đang cư trú.
Một số địa chỉ cụ thể:
- Hà Nội: Sở Tư pháp Hà Nội hoặc Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia
- TP.HCM: Sở Tư pháp TP.HCM
- Đà Nẵng: Sở Tư pháp Đà Nẵng
- Bình Dương: Sở Tư pháp Bình Dương
8. Lệ phí cấp lý lịch tư pháp
- Lệ phí cấp lý lịch tư pháp: 200.000 đồng/lần.
- Học sinh, sinh viên, người có công: 100.000 đồng/lần.
- Một số đối tượng được miễn lệ phí.
9. Thời gian làm lý lịch tư pháp
Thời gian làm lý lịch tư pháp thông thường mất khoảng 10 – 15 ngày làm việc.
10. Thời hạn của lý lịch tư pháp
Hiện chưa có quy định cụ thể về thời hạn của lý lịch tư pháp. Tùy vào mục đích sử dụng mà lý lịch tư pháp có thời hạn nhất định.
Lý lịch tư pháp ở Việt Nam
Lý lịch tư pháp là một loại giấy tờ quan trọng, được sử dụng rộng rãi trong nhiều thủ tục hành chính ở Việt Nam.
Lý lịch tư pháp được cấp bởi các cơ quan nhà nước có thẩm quyền, trong đó ghi rõ thông tin về tiền án tiền sự của cá nhân. Việc xác minh tiền án tiền sự thông qua lý lịch tư pháp giúp đảm bảo an ninh, an toàn xã hội.
Người dân Việt Nam và người nước ngoài cư trú tại Việt Nam đều có thể yêu cầu cấp lý lịch tư pháp. Cá nhân chỉ cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo quy định, nộp tại Sở Tư pháp hoặc Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia # Lý lịch tư pháp – Vai trò và tầm quan trọng
Lý lịch tư pháp đóng vai trò rất quan trọng trong việc đảm bảo an ninh, trật tự xã hội ở Việt Nam, cụ thể:
- Giúp xác minh danh tính, nhân thân của cá nhân trong các giao dịch dân sự. Ngăn chặn tội phạm giả mạo danh tính để phạm tội.
- Phục vụ công tác tuyển dụng, bổ nhiệm cán bộ. Loại bỏ những ứng viên có tiền án, tiền sự, đảm bảo chất lượng đội ngũ cán bộ.
- Kiểm soát các hoạt động kinh doanh có điều kiện. Ngăn chặn sự xâm nhập của tội phạm vào các lĩnh vực kinh tế nhạy cảm.
- Phục vụ công tác điều tra, truy tố, xét xử. Lý lịch tư pháp cung cấp thông tin quan trọng về bị can, bị cáo.
- Giúp người đã chấp hành xong hình phạt tái hòa nhập cộng đồng. Xóa bỏ định kiến với người từng phạm tội.
Như vậy, lý lịch tư pháp góp phần quan trọng trong việc đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội cũng như tạo điều kiện cho người chấp hành xong án phạt tái hòa nhập. Đây là một trong những công cụ hữu hiệu để xây dựng một xã hội lành mạnh, văn minh và nhân văn ở Việt Nam.